Kadınlar 71. Cannes Film Festivali’nde birçok protestoya imza attı. Festival yönetimi, cinsiyet eşitliği için taahhütnameye imza attı. Festival’deki protestoları derledik.
Cannes Film Festivali, Time’s Up ve “50/50 for 2020” (2020’de yüzde 50 eşitlik) hareketinin organize ettiği ve Jüri Başkanı Cate Blanchett’in öncülük ettiği bir yürüyüşle başladı. Yürüyüşe aralarında Agnès Varda, Salma Hayek, Marion Cotillard gibi isimlerin bulunduğu 82 kadın katıldı.
Kırmızı halıdaki yürüyüş sırasında Neneh Cherry’nin Woman şarkısı gibi parçalar çaldı.
Yürüyüş, Eva Husson’ın IŞİD’e karşı savaşan Kürt kadınları anlattığı “Güneşin Kızları” filminin prömiyeri ile eşzamanlı olacak gerçekleşti.
Blanchett “Kadınlar dünyada azınlık değiller ama yine de endüstrimiz bunun aksini söylüyor. Değişim ve ilerlemeye yönelik kararlılığımızın bir sembolü olarak, bugün bu basamaklarda hep beraber duruyoruz” diye konuştu.
Blanchett, hükümetlerin eşit işe eşit ücret sağlaması gerektiğini; kurumların karar mekanizmalarında transparan olması gerektiğini ve güvenli çalışma alanları sağlaması gerektiğini de vurguladı.
Neden 82 kadın? Çünkü Cannes Film Festivali’nin 71 yıllık tarihi boyunca ödüllere kadın yönetmenler tarafından çekilen sadece 82 film aday gösterilirken, erkek yönetmenler tarafından çekilen 1645 film aday gösterildi.
Şimdiye kadar Palm D’Or Ödülüne layık görülen iki kadın yönetmen ise “The Piano” filmiyle Jane Champion ve Agnès Varda.
12 Mayıs’ta düzenlenen bir basın toplantısında, festivalin sanat yönetmeni Thierry Frémaux, neden festivale seçilen, kadın yönetmenlere ait filmlerinin sayısının bu kadar az olduğu sorusuna “filmleri kalitesine göre seçtiklerini ve Cannes’da asla pozitif ayrımcılık yapılamayacağını” söyleyerek cevap verdi. Frémaux, bu sene Cannes jürisinin beş kadın ve dört erkekten oluştuğunu söyledi.
Sinemada ırkçılığa karşı protesto
16 siyah Fransalı oyuncu kadın, Fransa sinemasında ırkçılığa karşı bir protesto gerçekleştirdi. Yakın zamanda, mesleklerinde karılaştıkları ırkçı olayları aktardıkları “Noire N’est Pas Mon Métier” (Siyah Benim İşim Değil” başlıklı bir kitaba imza atan oyuncular, kırmızı halıda birarada durup yumruklarını havaya kaldırdı.
Fransa’nın Oscar’ı olarak adlandırılan César Ödülleri’ne şimdiye kadar aday gösterilen 479 kişiden sadece sekizi siyahtı. César Ödülü’ne layık görülenler arasında ise sadece iki siyah yer aldı: 2012’de oyuncu Omar Sy ve 2015’te film yapımcısı filmmaker Abderrahmane Sissako.
Cinsiyet eşitliği taahhütnamesi imzalandı
14 Mayıs’ta festivalde feministlerin ve “eşitlik hareketi aktivistlerinin” biraraya geldiği bir konferans düzenlendi. 50/50 for 2020 hareketinin düzenlediği konferansta Festival direktörü Thierry Frémaux, Critics’ Week yöneticisi Charles Tesson ve Festivalin bağımsız bölümü Directors’ Fortnight’ın başındaki Paolo Moretti, festivalde cinsiyet eşitliğini ve şeffaflığı sağlayacaklarına dair bir taahhütname imzaladı.
Taahhütname, seçilen filmlerle ilgili düzenli ve cinsiyetlendirilmiş istatistikler tutulması, eeçim komitesi listelerinin şeffaflaştırılması, eşitliğin sağlanması için olası rötarlar da göz önünde bulundurularak bir takvim hazırlanması gibi maddeler içeriyor.
12 Mayıs’taki konuşması nedeniyle eleştirilen Frémaux, 14 Mayıs’ta “Dünya artık aynı değil. Pratiklerimizi, alışkanlıklarımızı ve tarihimizi gözden geçirmeliyiz” dedi.
Topuklu ayakkabı protestosu
Kadınların topuklu olmayan ayakkabı giymesinin yasak olmasını protesto etmek eden oyuncu Kristen Stewart, kırmızı halıda topuklu ayakkabılarını çıkardı. Kırmızı halıdaki protestosuyla ilgili herhangi bir açıklama yapmayan Stewart, 2016’da Cannes Festivali sırasında Vanity Fair’e verdiği röportajda “Erkeklerden yapmasını istemediğin bir şeyi benden yapmamı isteyemezsin” demişti. 2015’te festivale düz ayakkabılarla gelen birkaç kadın, film gösterimine alınmamıştı. 2016’da Julia Roberts da kırmızı halıda topuklu ayakkabılarını çıkartarak, bu kuralı protesto etmişti.
Tacize karşı acil yardım hattı kuruldu
Fransa’nın Cinsiyet Eşitliğinden Sorumlu Sekreteri Marlène Schiappa, festivale cinsel saldırılara karşı kurulan acil telefon hattının tanıtımı için geldi.
04.92.99.80.09 numarasından ulaşılan hatta tacize maruz kalanlar ya da tacize şahitlik edenler başvurabiliyor. Schiappa, bu uygulamanın tüm festivaller için sürüdürüleceğini açıkladı.
Tacize karşı bilgilendirme afişleri
Festivalde, tacizden muaf davranış kurallarının yer aldığı 40 bin tane afiş de dağıtıldı. Afişlerde “tacizin kanunlarla cezalandırılan bir suç olduğu” yazıyor ve ilgili kanun anlatılıyor.
Marlène Schiappa, “Yapımcı Harvey Weinstein’ın tecavüzlerinden biri Cannes’da gerçekleşmiş, amacımız Cannes’ın buna kayıtsız kalmadığını göstermek” dedi.
Gazzelilerle dayanışma
Lübnan’lı oyuncu Manal Issa kırmızı halıda yürürken “Gazze’ye saldırıyı durdurun” yazılı bir döviz taşıdı.
50/50 in 2020 hareketi
2020’de eşitliğin sağlanması için kurulan 50/50 in 2020 hareketi, web sitesinde 1946’dan beri Cannes Festivali’ne seçilen filmlerle ilgili bir infografik yayınladı.
Buna göre, 1946’dan beri yarışmaya katılan 1727 filmden sadece 82’sinin yönetmeni kadındı.
74 büyük ödülden sadece üçü kadınlara verildi.
Dağıtılan 95 Palme D’Or Ödülü’nden sadece birine bir kadın layık görüldü. (ÇT)