Kalkınma Göç ve Sosyal Politikalar Merkezi Derneği (DEMIS) “Kadın ve Erkek Katılımcı Temsili Açısından Prime Time Tartışma Programları” raporunda konukların kadın erkek dağılımı, ekranda sunucular ile beraber kadın erkek temsili, konukların temsil ettikleri kurumlar ve iş kolları gibi verileri topladı.

Raporda,  2 Ekim – 2 Kasım 2018 tarihleri arasında prime time tartışma programlarında kadın ve erkek katılımcıları temsili açısından  karasal yayın, D-Smart, Kablo TV, Teledünya, Türksat, Tivibu ve Digitürk platformlarından seyredilebilen 24 TV, A Haber, CNN Türk, Habertürk, NTV, TRT Haber ve tvnet kanallarında prime time aralığında gösterilen tartışma programlarına katılan konuklar incelendi.

40 program incelendi

Arasında araştırmaya dahil edilen programlar şöyle: 24 Kafe, Akıl Odası, Arka Plan, Basın Kartı, Başka bi Kafa, Benim Şehrim, Bu Ülke, Canan Barlas ile Gündem, Dışa Bakış, Doğrusu Ne?, Enine Boyuna, Esas Mesele, Farklı Görüş, Gece Görüşü, Gerçek Fikri Ne?, Gündem Özel (CNN Türk), Gündem Özel (tvnet), Habertürk Gündem, Karşı Karşıya, Küresel Oyun, Küresel Siyaset, Makroskop, Memleket Meselesi, Mete Çubukçu ile Pasaport, Nedir Ne Değildir?, Para Dedektifi, Satır Arası, Sıcak Nokta, Siyaset Artı, Siyasi İşler, Soru-Yorum, Tarafsız Bölge, Teke Tek, Teke Tek Özel, Toplumsal Hafıza, Türkiye’nin Gündemi, Türkiye’nin Nabzı, Unutma ve Yaz Boz.

Araştırmada önce çıkan sonuçlar:

* Araştırmanın yapıldığı süre içerisinde televizyonda prime timeda gösterilen haber ve tartışma programlarında sunucular dahil olmak üzere 135 Kadın, 667 Erkek ekranda yer aldı.

Konuk Kadın Sayısı: Yüzde 12,68

* Kadın-Erkek dengesinin %50 olarak sağlandığı gün 6 Ekim 2018, %0 olduğu gün ise 19 Ekim 2018.  Bir aylık sürenin sonunda kadın-erkek oranı ise %20.09’dur.

* Prime time televizyon programlarının sunucuları ile konukların sayıları birbirlerinden ayrıldığında ise hiç kadın konuğun katılmadığı tarihler 14 Ekim 2018, 19 Ekim 2018, 20 Ekim 2018, 21 Ekim 2018 ve 2 Kasım 2018’dir. Dengenin %50 seviyesine yakın olduğu tarih 27 Ekim.

Erkek yorumcu sayısı: 544, Kadın yorumcu sayısı: 69

* Programların sunucuları hariç tutulduğunda sayısal olarak şöyle bir tablo çıkmaktadır: Tartışma programlarına katılan erkek yorumcuların sayısı 544 iken kadın yorumcuların toplam sayısı 69’da kalmıştır. 2 Ekim-2 Kasım 2018 tarihleri arasında konukların sadece %12,68’i kadınlardan oluşmaktadır.

Sadece erkeklerin göründüğü program sayısı 70 iken sadece kadınların olduğu program sayısı: 2

* Araştırmanın yapıldığı süre içerisinde haber ve tartışma programlarındaki kadın-erkek dengesine baktığımızda (sunucular dahil) 24 TV’de 8 akşam, A Haber’de 11 akşam, CNNTürk’te 12 akşam, Habertürk’te 10 akşam, NTV’de 8 akşam, TRT Haber’de 6 akşam, tvnet’te 15 akşam sadece erkeklerden oluşan programlar gösterilmiştir. Buna karşın sadece kadınlardan oluşan program sayıları tvnet’te 1, CNNTürk’te 1’dir.

* Sadece kadınlardan oluşan bu programlar sağlık ile ilgili tartışmaların olduğu programlar olup, konuk her iki programda
da Prof. Dr. Canan Karatay’dır.

Kadın ve Erkek Konukların Eşit Olduğu Program Sayısı: 12

* İzlenen bir aylık süre içerisinde kadınların çoğunlukta olduğu program sayısı toplamda 3, kadın-erkek sayılarının birbirine eşit olduğu program sayısı ise 12’dir. Geri kalan akşamlarda programlardaki kadın sayıları erkeklerden azdır.

* Araştırma süresince ekranda 6’dan fazla kez görülen konuklardan 1’i kadın, gerikalan 12 konuk erkektir. Bu konukların 7’si gazeteci, 3’ü öğretim görevlisi veya üyesi, 1’i ekonomist, 1’i araştırmacı yazardır. Tartışma programlarına en sık katılan 7 gazeteci Star, Yeni Şafak, Sabah, Daily Sabah ve Akşam gazetelerini temsil etmektedirler.

Akademisyen Kadın Katılımı da En Az

* Tartışma programlarında en çok adı görülen üniversiteler: İstanbul Üniversitesi (7), Altınbaş Üniversitesi (4), İstanbul Aydın Üniversitesi (4), İTÜ (4), Yıldız Teknik Üniversitesi (4). Bu üniversitelerden gelen katılımcıların kadın-erkek dengesine bakacak olursak: İstanbul Üniversitesi’nden, Altınbaş Üniversitesi’nden ve Yıldız Teknik Üniversitesi’nden gelen akademisyenlerin hepsi erkektir. İTÜ’den ve İstanbul 10 Aydın Üniversitesi’nden katılan akademisyenlerden sadece 1’er katılımcı kadındır.

* Gündelik yaşamdan ülke gündemine ve uluslararası siyasete kadar her alanda üzerine düşünülecek, görüş bildirilecek ve tartışılacak “önemli” olan her ne var ise, erkeklerden oluşan bir grup tarafından ele alınmakta, kadın katılımcılara ve sunuculara söz konusu “önemli” konular ve alanlar kapalı tutulmaktadır.

DEMIS hakkında

2016 yıl sonunda sürdürülebilir kalkınmanın temel üç öğesi olan “ekonomik”, “sosyal” ve “çevresel” boyutunu gözeterek kalkınma, kentsel ve kırsal alan, iltica ve göç, toplumsal cinsiyet başta olmak üzere, evrensel olarak kabul edilmiş temel hak ve özgürlükler temelinde eşitliğin sağlanmasına yönelik çalışmalar yapmak için kuruldu.