bianet gazetecilik kitaplarına bir yenisini daha ekledi: Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik Elkitabı.
Elkitabı arkadaşlarımız bianet editörleri Çiçek Tahaoğlu ve Elif Akgül‘ün ortak eseri. Kitapta “Kadınlar ve LGBTİ+l’lar ne zaman haber olur? Ne zaman haber olmaz?”, “Haber kaynaklarıyla iletişim”, “Haberde cinsiyetçilikten kaçınmak için 14 madde”, “bianet haber merkezinden deneyimler” gibi başlıklar yer alıyor.
72 sayfalık elkitabı IPS İletişim Vakfı Yayınları’ndan çıkan tüm kitaplarımız gibi Vakıf’tan yazısıyla başlıyor.
IPS İletişim Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Şahika Yüksel, Vakıf’tan mesajında “Bu kitap hayal ettiklerimizi yaşamanın bir adımı olarak gerçekleştirilmiş. Hayal etmeye ve hayallerimiz için mücadele etmeye devam edeceğiz,” diyor.
Tasarım ve uygulamasını Büşra Erinkurt’un yaptığı Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik Elkitabı, 29 Haziran Cuma günü düzenlenecek tanıtım toplantısının ardından e-kitap formatında Türkçe, Kürtçe ve İngilizce olarak “BİA Kitaplığı”nda yerini aldı. Kitabın Türkçesi, bu hafta itibarıyla Punto Dağıtım aracılığıyla kitapçı raflarında.
Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik Elkitabı’nın yayınlanmasıyla bianet gazetecilere ve gazetecilik öğrencilerine yönelik rehber niteliğinde ikinci kitabını BİA Kitaplığı‘na eklemiş oldu.
BİA Kitaplığı’nın ilk elkitabı Sevda Alankuş‘un yazdığı “Barış Gazeteciliği Elkitabı” idi.
bianet haber pratiği ve atölyelerin ürünü
Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik Elkitabı’nda IPS İletişim Vakfı Yayınları‘ndan çıkan Kadın Odaklı Habercilik‘te genel çerçevesi çizilmiş yaklaşım bianet’in ilerleyen yıllardaki habercilik pratiğiyle zenginleşti, LGBTİ+ odaklı habercilikle de genişledi.
Sevda Alankuş’un hazırladığı Kadın Odaklı Habercilik’in ilk baskısı Ekim 2007’de ve gözden geçirilmiş ikinci baskısı Aralık 2012’de çıktı.
Elkitabı, Nisan 2016-Haziran 2018 aralığında Avrupa Birliği Demokrasi ve İnsan Hakları İçin Avrupa Aracı (DİHAA) Fonu mali desteğiyle gerçekleştirilen Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik Elkitabı ve Online Kütüphanesi Projesi kapsamında yayınlanıyor.
Projenin supervizörü Sevda Alankuş, koordinatörü Öznur Subaşı idi. Projeye birlikte başladığımız Özgür Gazeteciler Cemiyeti (ÖGC) KHK ile kapatıldı. Proje dahilinde, Kaos GL ile birlikte düzenlenen İstanbul, Mersin, Bursa, İzmir, Eskişehir, Trabzon, Diyarbakır, Muğla, Edirne ve Dersim’de gerçekleştirilen atölyelerde yerel kadın ve LGBTİ örgütleri temsilcileri, gazeteciler, akademisyenler ve iletişim fakülteleri öğrencileri buluşuldu.
Ekim 2016-2017 tarihleri arasında gerçekleşen atölyelerde 269 gazeteci, sivil toplum örgütü temsilcisi ve iletişim fakültesi öğrencisi, öğretim görevlisi ile bir araya geldik. Hep olduğu gibi bu atölyeler de bir karşılıklı öğrenme süreciydi.
Alankuş: Bu rehbere her zamankinden daha çok ihtiyacımız var
BİA Eğitim Danışmanı Prof. Dr. Sevda Alankuş kitaba yazdığı Önsöz’de atölye sürecini andıktan sonra şöyle diyor:
“Neredeyse 20 yıla yaklaşan bianet’in hak odaklı habercilik deneyiminin kazandırdıklarını bu defa da elinizdeki kitapla ve sevgili Çiçek Tahaoğlu ve Elif Akgül’ün imzalarıyla paylaşmak istedik. Çünkü, içinde bulunduğumuz kadınlara ve bütün ötekilere yönelik katlanan şiddet ortamında, adil bir barış için öncelikle toplumsal cinsiyet odaklı gazetecilik yapmaya, dolayısıyla da bir rehbere her zamankinden çok ihtiyacımız olduğunu düşünüyoruz.”
Rehberin yazarlarından Çiçek Tahaoğlu, bianet’in kadın ve LGBTİ haberleri editörlüğünü yedi yıldır yürütüyor; Elif Akgül ise bianet’in 2013’ten Haziran 2018’e kadar ifade özgürlüğü editörüydü ve Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik Atölyeleri’nin eğitmenlerinden.
Tahaoğlu: Dönüşüme katkı sunmasını umuyoruz
Çiçek Tahaoğlu rehberi şu sözlerle anlatıyor:
“Bu elkitabında aslında bianet’teki pratiğimizi yazdık. Yaygın ve alternatif medyada gördüğümüz, görmeye alıştığımız bir haber dili var. Bu dili o kadar içselleştirmişiz ki, ayrımcı ifadelerin hiç sorgulanmadan ‘haber zaten böyle yazılır’ diye düşünerek rahatlıkla kullanıldığına şahit oluyoruz. Ama toplumsal duyarlılıkların arttığı, kadın ve LGBTİ hareketlerinin mücadelesini yükselttiği, görünürleştiği bu dönem, ayrımcı medya dilinin hak odaklı ve eşitlikçi bir dile dönüştürülmesi için önemli bir fırsat. Elkitabının bu dönüşüme katkı sunmasını umuyoruz”.
Akgül: Hataları aşma çabalarımızı da anlattık
Elif Akgül ise atölye sürecindeki birikimi rehbere aktardıklarını belirtiyor:
“Bu elkitabı Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik Atölyeleri boyunca anlattıklarımız ve daha fazlası. Kitabı hazırlarken hem atölyelerde duyduğumuz sorulardan hem de geri bildirimlerden yararlandık. Ama bunun ötesinde mesleki pratiğimizde düştüğümüz hataları, bunların farkına varma yöntemlerimizi ve aşma çabalarımızı da anlattık. Bu nedenle bu elkitabıyla dilin, gazetecilik dilinin ve nihayetinde gazeteciliğin dönüşmesine katkıda bulunmasını umuyoruz.” (HK)
Yazarlar hakkında |
Çiçek TahaoğluGazeteci. 2011’den beri bianet’te kadın ve LGBTİ haberleri editörü. 2009’dan 2011’e kadar AFP’de fixer ve çevirmen olarak çalıştı. Açık Radyo’da Cadı Postası programcılarındandı. 2015 Müşerref Hekimoğlu Başarı Ödülü’nü aldı. Université Marc Bloch Sosyoloji bölümü mezunu. |
Elif AkgülGazeteci. 2013’ten Haziran 2018’e kadar bianet’te ifade özgürlüğü haberleri editörüydü. Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği kurucularından. İMC TV’de muhabir olarak çalıştı. 2017’de Metin Göktepe Özel Jüri Ödülü’nü aldı. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sinema Televizyon bölümünden mezun oldu. |
* Fotoğraflar: Murat Bayram/ bianet