Kader Ertem, Siirt Pervari’de 12 yaşındayken evlendirildi. 13 yaşında doğum yaptı. 2014’te 14 yaşında odasında vurulmuş halde ölü bulundu. “İntihar etti” denildi.
Tam sekiz yıl sonra Kader Ertem’i, evlendirildiği erkeğin babasının öldürdüğü ortaya çıktı. Tahir Atak tutuklandı.
Bu haber geçen hafta basına yansıdı ve o günden beri bölgede yaşayan birçok kişiye ulaşmaya çalıştım. Ne var ki çoğu “ya o dönemi hatırlamadı” ya da konuşmak istemedi. Böyle durumlarda genelde çocukların anne ve babaları da “şüpheli” konumda oldukları için konuşmak istemiyorlar.
Çocuk işçilerin ölümüne dair de durum benzer. Çocukların hayatlarından geriye tek tük fotoğrafları veya “öldüklerine dair” haberler kalıyor ancak bu çocukların hayatlarına ulaşamıyoruz.
Ülke kocaman bir hayatı çalınan çocuklar ülkesi sanki.
Kader Ertem cinayetine dönecek olursak bu cinayet, çocukların bu ülkede hapsedildikleri “aileleri” ve ihmalleri anlatıyor.
2014’te o dönem şüpheli olarak anlatılan Kader Ertem’in ölümüne dair rapor hazırlamak için Pervati’nin Yapraktepe (Erwex) Köyü’ne giden ilk isimlerden biri de insan hakları savunucusu o dönem İHD Siirt Şubesi başkanı Vetha Aydın’dı.
Aydın’la şimdilerde aydınlatan bu cinayeti konuşmak üzere bir araya geldiğimizde ilk olarak kendilerinin o dönem “kocasının babası öldürdü” yönündeki beyanlarının savcılıkça dikkate alınmadığını söylüyor.
Aydın’ın içinde olduğu ve o dönem köyde yaşanılanları anlatan İHD Siirt Şubesi’nin raporu, köy halkının sessizliğini ve suçun örtbas edilme sürecini açığa çıkarıyor. Aydın, “Aile ve Sosyal Politikalar kurumu da o dönem bölgede yaygın olarak çocuk evlilikleri sorunlarını da çözmedi” diyor.
Akrabaları 16 yaşında dedi, savcılık 13
2014’te hazırlanan rapor şöyle:
Yapraktepe (Erwex) Köyü’ne muhtarı:
Konu hakkında herhangi bir yorumda bulunamam ama herhangi bir sorunları yoktu.
Erkek akrabalarının beyanları;
“Basında yer alan bilgiler gerçeği yansıtmamaktadır. Kesin intihar diyemiyoruz, savcılık soruşturma başlattı, yaşı 16’dır, kendi isteği ile evlendi, evde sıkıntıları yoktu, eşi 2 ay önce askere gitti, ikinci hamileliğinde erken doğum yaptı, 2 ay sonra bebeği öldü. Gazetecilerin dışında Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kişiler geldi, çocuğunu alacaklarını söylediler. Berdel olarak evlendi.”
“Yanında av tüfeği vardı”
Üvey kayınvalidesi;
“Sabah kayın babası ve kayınlarıyla birlikte hayvanların yemini vermeye gitmişti. Öğlene doğruydu, içeri gelip odada oturdum, 1,5 yaşındaki bebeği yanıma geldi onu kucağımda oturttum, çocuk ağlıyordu, evde olan küçük kız diğer tarafa gidip odasına gitti kapısını açınca yerde sırt üstü uzanmış olduğunu gördüm, bayıldığını düşündüm, onu kaldırıp su içirmeye çalıştım, o anda göğsünde sadece bir damla kan olduğunu gördüm, yanında da av tüfeği vardı. Kesinlikle silah sesi duymadım.
“İki aylık askerdim, cenazeye yetişemedim”
Mehmet Atak (Zorla evlendirildiği Eşi):
“Biz birbirimizi severek evlendik, 1 buçuk yaşında bir oğlum var, eşim 2. hamileliğinde erken doğum (6 aylık) yaptı. Bebeğimiz 2 ay boyunca Elazığ’da hastanede kaldı.
“Eve getirdikten sonra ölmüş, bana da haber vermemişlerdi. Buraya gelince öğrendim. 2 aylık askerim, olayın bana söylenmesi üzerine geldim, cenazeye de yetişemedim. Yanlışlıkla olayın olduğunu düşünüyorum. Av tüfeği benimdi onun için devamlı temizliyordu. Temizlerken yanlışlıkla patlama olduğunu düşünüyorum. Eşimle bir sorunumuz yoktu ailem ile de sorun yaşamadığı gibi sıkıntısı da yoktu. Evde 11 kişi birlikte yaşıyoruz. Resmi nikahımız yok, eşimin kemik yaşı 16’dır.
Sona Erten (annesi)- Musa Erten (babası):
Hiçbir açıklama yapmayacaklarını gerekli bilgileri savcılıkla paylaştıklarını beyan etmişlerdir.
“Evlendikten sonra hiç görmedik”
Kader Erten’nin yengesi ve ablası ise şu beyanlarda bulundular:
“Berdel sonucu ile evlendi. Evlendiği zaman onu gördük, ondan sonra onu hiç görmedik. 2 yıldır evli olduğu sürece 3 kez eve geldi. Çocuğu doğup/öldüğü zaman da aileden kimse yanına gitmedi. Kaynanası ve görümcesiyle sorun yaşıyorlardı. Onlarla birlikte yaşıyordu. Evde sadece 2 oda var birisi silahla kendisini evin içinde vurursa nasıl olurda silah sesini duymazlar. Annem ve babam eve yetişince cenazeyi torbanın içine koymuşlardı.”
TIKLAYIN – Raporun tamamını okuyun
Eğer o dönemde yazan uyarılar dikkate alınsaydı Kader Ertem’in “intihar etmediği” öldürüldüğü açığa daha erken çıkacaktı.
“Örtbas etmeyin gerçek açığa çıkacak dedik”
Aydın, bianet’e şu bilgileri veriyor:
“Biz Siirt İHD ve Berfin Kadın Derneği olarak köye gittik. Köyde daha çok böyle erken yaşta zorla evlendirilerek istismar edilen çocuk vardı. Köy halkı konuşmak istemiyordu.
“Konuşan çok az kişi de bize, çocuğun zorla evlendirildiğini, evlendirildiği yerde çok eziyet çektirildiğini anlattı. Bir köy sakini Kader’i kocasının babasını öldürdüğünü söyledi. Bu konuda çok ciddi şüpheler vardı.
“Biz o zaman da bu gerçeğin er ya da geç ortaya çıkacağını anlattık. O zaman bizim hazırladığımız raporları ve detaylı araştırma yapın taleplerimizi savcılık ciddiye almazdı.
“Eğer bizim taleplerimizi dikkate alsalardı Kader’in katili sekiz yıl sonra değil, o günlerde tutaklanmış olurdu. Biz o zamanda ısrarla söyledik, örtbas etmeyin gerçek açığa çıkacak…”
“İktidar politikaları failleri cesaretlendiriyor”
HDP Siirt Milletvekili Avukat Meral Danış-Beştaş da bölgeye hakim isimlerden.
bianet’e konuşan Danış-Beştaş, iktidar politikalarının cinsiyet eşitsizliğini derinleştirdiğini ve bunun sonucu olarak da cezasızlığın arttığını söylüyor. Mahkemelerin çocuk istismarı ve çocukların evlendirilmesiyle ilgili olarak yeterli düzeyde ceza vermediğini belirten Danış Beştaş’a göre bu yaklaşım böylesi suçları normalleştiriyor.
Erdoğan’ın çocuk istismarını kıyaslayan konuşmalar yapmasının da istismar suçlarını normalleştirdiğini anlatan Danış-Beştaş, bu suçlara en üst sınırdan ceza verilmesi gerektiğine dikkat çekiyor:
“Bu çocuğun köyüne de ilk gidenler arasında Berfin Kadın Derneği bulunuyordu fakat bu dernek kayyım atanmasından sonra kapatıldı. Kayyımlar en çok belediyerlerde toplumsal cinsiyet odaklı çalışmaların engellenmesine neden oldu. Bugün böglede bu kadar çok bu suçların yaygınlaşmasının bir nedeni de bu derneklerin kapatılmasıdır. Çünkü bu dernekler köylere gidip tek tek ailelerle konuşuyorlardı. Raporlar hazırlıyorlardı…”
| 2021-2022
2022’nin ilk on bir ayında erkekler, 308 kadını öldürdü, 140 kadını taciz etti, 209 çocuğu istismar etti, 728 kadına şiddet uyguladı, 26 kadına tecavüz etti. Erkekler en az 386 kadını seks işçiliğine zorladı. 2022’nin ilk on bir ayında 171 kadının ölümü basına “şüpheli” olarak yansırken, erkekler, yılın ilk on bir ayında en az 36 çocuğu öldürdü. 2021’in ilk on bir ayında erkekler, 290 kadını öldürdü, 412 kadını taciz etti, 171 çocuğu istismar etti, 89 kadına tecavüz etti. Erkekler, en az 642 kadını seks işçiliğine zorladı, en az 732 kadına da şiddet uyguladı, yaraladı. 2021’in ilk on bir ayında 199 kadının ölümü basına “şüpheli” olarak yansırken, erkekler, en az 30 çocuğu öldürdü. |
