Kadın Odaklı Hak Haberciliği

Otomotiv yan sanayiinde faaliyet gösteren yerli üretici Seger, 2010 yılından bu yana gerçekleştirdiği “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği (TCE)” ile ilgili çalışmalarını bir raporla kamuoyuna ve çalışma hayatı temsilcilerinin dikkatine sundu. Toplumda farkındalık oluşturma, işveren ve çalışan için ise rehber olan bu çalışma ile, kadının güçlenmesinin yöntemlerini  tanımlayarak toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili çalışmaları raporlayan öncü şirket […]

Cinsel Şiddet Alanında Hak Temelli Habercilik raporu yayınlandı. 8 şehirde 23 oturum yapıldı Dernek açıklaması şöyle: “2017-2019 yılları arasında yürüttüğümüz “Cinsel Şiddet Alanında Hak Temelli Habercilik” atölye çalışmaları ve “Öyle Değil Böyle” kampanyasının sonuçlarını paylaştığımız raporumuz yayında. “Medyanın  cinsel şiddeti görünürleştiren ve suç olduğunu vurgulayan, hayatta kalanı güçlendiren ve haklarını gözeten içerikler üretmesi ve hayatta kalanın hak mücadelesine destek vermesi cinsel şiddet […]

Kaos GL Derneği, Medya ve İletişim Programı kapsamında “LGBTİ+ Hakları Alanında Çeviri Sözlüğü” yayınladı. Deniz Gedizlioğlu’nun hazırladığı sözlükte LGBTİ+ alanındaki kavramların Türkçe çevirilerinin yanı sıra açıklamalar da yer alıyor. Kavramların kökenlerine dair bilgiler ve birbiri ile ilgili terimlerin yer aldığı sözlükte 103 kavram yer alıyor. Her bir kavram eğer Türkçe’de karşılığı varsa karşılığıyla eğer yoksa […]

Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği’nin hazırladığı Cinsel Taciz ve Şiddet Politika Belgesi yayınlandı. “Dernek muaf değil” “Basit Cinsel Taciz”,  “Nitelikli Cinsel Taciz”, “Süreğen Cinsel Taciz” kavramlarına dair geniş bilgilere yer verilen Belge, derneğin web sayfasından erişime açıldı. 3 temel başlıktan oluşan Belge’nin girişinde şöyle deniyor: “Cinsel şiddet cinsellikle değil, güç ve otorite ile ilgilidir. Hiçbir ortam bu güç […]

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu’nun cinsel taciz politikası, cinsel tacizin ne olduğunu, nasıl gerçekleşebildiğini ve böyle bir durumla karşılaşıldığında ne yapmak gerektiğini, nasıl şikayet etmek gerektiğini aktarıyor. Cinsel taciz istenmeyen sözlü, sözsüz veya fiziksel cinsel davranışların her türlüsüdür; özellikle de korkutucu, düşmanca, aşağılayıcı, küçük düşürücü veya saldırgan bir ortam yaratıldığında ortaya çıkıyor. Bu istenmeyen davranışların ciddi veya […]

Bütün kadınlar ve erkekler; şiddetten ve tacizden arınmış bir ortamda yaşama ve çalışma hakkına sahiptir. Bu hak genel olarak kabul edilse de, şiddet ve taciz, çalışma hayatında yaygın bir şekilde görülmeye devam etmektedir. Şiddet ve taciz; tüm işleri, sektörleri ve meslekleri etkileyebilmektedir. Çalışanlar, çalışanların aileleri ve topluluklar açısından ciddi sonuçlar doğurmanın yanı sıra, işletmelerin itibarını […]

BM Nüfus Fonu, cinsel sağlık, üreme sağlığı ve haklarının korunması ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin teşvik edilmesi için “Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden COVID-19” başlıklı rehber niteliğinde bir bilgi notu yayınladı.

Birleşmiş Milletler verilerine göre, 2016 yılı sonu itibariyle dünyada 22,5 milyon mülteci ve 2,8 milyon sığınmacı bulunmaktadır. Dünyadaki mültecilerin yarısını kadınlar ve kız çocukları oluşturmaktadır.1 Türkiye’de 2019 yılının başında yaklaşık 4 milyon mülteci ve sığınmacı bulunmaktadır.1 Mültecilik, diğer bir deyişle başka ülkelere sığınma yeni bir sorun değildir. Ancak 2011 yılında başlayan Suriye’deki savaş Türkiye için […]

Medya, ötekileştirilen ve dezavantajlı konumda olanlar için bir mücadele alanı olduğu kadar aynı zamanda bir mücadele aracıdır. Bu anlamda ayrımcılığı önlemede ve onunla mücadele etmede medya etkili bir araca dönüşebilir. Söz konusu mülteci kadınlara yönelik şiddet olduğunda mülteci kadınların “kadın” ve “mülteci” olmaktan kaynaklanan özgül koşullarını göz önünde bulunduran ve mültecilerin sesine adil ve sorumlu […]

Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği “Kavramlar Sözlüğü”nü yayımladı. Kaos GL’de yer alan habere göre, Derneğin 2017 yılında düzenlediği “Cinsel Şiddet Kavram Tartışmaları”ndan çıkan kavramların bir araya geldiği sözlüğe online erişilebiliyor. Dernek bu sözlüğü hazırlama gerekçesini “cinsel şiddet” denildiğinde akla tek bir türün gelmesi nedeniyle açıklıyor: “Şemsiye bir kavram olarak birçok şiddet türünü kapsamasına rağmen cinsel şiddet denildiğinde […]

Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Kadın ve LGBTİ Komisyonu, “Etik Gazetecilik İçin Cinsiyet Eşitliği Rehberi” hazırladı. “Cinsiyetçiliği yok sayma, yapmadığını var sayma” başlıklı rehberde,  “Eşitsizliği yeniden üreten değil, eşitliğe dayanak olan bir habercilik ‘Sadece mümkün değil, aynı zamanda vazgeçilmez!” ifadesine yer verildi. Eşitlik mücadelesi Rehberin giriş bölümü şöyle:  “Cinsiyetçilik, sistematik bir sorundur. Cinsiyetçilikle mücadele de sistematik bir mücadele […]

Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, geleneğin ve dinin baskın olduğu ataerkil kültürlerde önemli sorun alanlarından biridir. Sorunun çözüm yollarından biri kadınların, gündelik yaşam deneyimleri içerisinde maruz kaldıkları ayrımcı ve baskıcı tutuma karşı güçlendirilmeleridir. Bu araştırmada, kadınların medya kullanım tercih ve sıklıklarının belirlenmesi, söz konusu tercihler ile toplumsal cinsiyet eşitliği tutumları arasındaki ilişkinin ortaya konması amaçlanmıştır. Manisa kent […]

bianet ve Kaos GL’nin birlikte yürüttüğü proje kapsamında Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik Elkitabını yayınlıyoruz.  Kürtçe ve İngilizce’ye de çevrilen elkitabını Çiçek Tahaoğlu ve Elif Akgül hazırladı. Tasarımını Büşra Erinkurt‘un yaptığı  “Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik Elkitabı”nda “Toplumsal cinsiyet odaklı habercilik nedir?”, “Kadınlar ve LGBTİ+’lar ne zaman haber olur? Ne zaman haber olmaz?”, “Haberde cinsiyetçilikten kaçınmak için 14 madde” […]

Günümüz toplumlarında boş zaman kavramına oldukça farklı anlamlar yüklenmektedir. Bu anlamlardan en çok öne çıkanı ise boş zamanın bir tüketim alanı olarak tanımlanmaya boş zaman. Çok sayıda boş zaman boş zaman kavramı farklı unsurlarla ilişki içerisinde incelenmiştir. Bu boş zaman boş zaman, toplumsal cinsiyet kavramıyla birlikte ele alınarak; kadın ve erkek okur kitleye hitap eden […]

Medya herhangi bir konuyla ilgili algılarımızı şekillendiren önemli bir araç olarak gündelik yaşamlarımıza etki ediyor. Ancak medya aracılığıyla dolaşıma sokulan imajlar, söylemler ve üretilen dil her zaman toplumu olumlu anlamda etkileyecek nitelikte olmuyor. Söz konusu engellilik ve bu meseleyle birlikte düşünülmesi gereken toplumsal cinsiyet olunca medyanın neyi yaygınlaştırmaya çalıştığı da önem kazanıyor. Engelli bireyler medyada […]

2014 yılında yılında kurulan dernek, cinsel şiddet (tecavüz, cinsel taciz, sarkıntılık, istenmeyen cinsel temas içeren, ancak bunlarla sınırlı olmayan, bir dizi taciz edici ve şiddet içeren davranış) konusunda çalışan en yetkin  örgütlerin başında geliyor. Cinsel şiddetle ilgili topluma zarar veren yanlış algı ve inanışların kırılmasını, dönüşmesini sağlamak ve medya emekçilerine cinsel şiddet olaylarının haberleştirilmesinde yol […]

1995’te Birleşmiş Milletler Dördüncü Dünya Kadınlar Kongresi’nde Pekin Deklarasyonu’nun kabul edilmesiyle, kadınların ilerlemesi için medyanın daha fazla katkı yapma olanağı yaratılmış oldu ve hemen ertesinde de eşitliğin nasıl sağlanacağına ilişkin özel tavsiyeler sıralandı. Sonuç olarak bir çok basın-yayın ve gazetecilik sendikası toplumsal cinsiyet eşitliğini gündem ve çalışma programlarına ekledi. Bu rehber Uluslararası Gazeteciler Federasyonu’nun (IFJ) […]

Toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı medya haberciliği ilkeleri, medyanın dünyayı toplumsal cinsiyet eşitliğini gözeterek tasvir etme ve bu sayede daha kapsayıcı, daha eşitlikçi toplumlar yaratma çabasını desteklemek üzere oluşturuldu. İlkeler, her biri toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı haberciliğin bir veçhesine karşılık gelecek şekilde, dört bölüm olarak hazırlandı. Bölüm 1: Medyada kadınlarla erkekleri, insan deneyimlerine ve toplumsal kompozisyona […]

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin Kadın Komisyonu’nda ve Kadın Danışma Grubu’nda yer alan kadın gazetecilerin öneri ve katkıları ile hazırlanan kitapçık, “toplumsal cinsiyet eşitliği odaklı habercilik anlayışını yaygınlaştırmak, eril, cinsiyetçi dilin yerine eşitlikli bir dil yapısını oturtmak” hedefiyle hazırlanmış. İçinde örnekleriyle birlikte cinayet, tecavüz, cinsel taciz gibi konularda haber yaparken dikkat edilmesi gereken kurallar; çalışırken kadın haberciler […]

Dünya çalışma Örgütü (ILO) tarafından hazırlanan bu rehberde göç sorunu ve ona bağlı olarak gelişen insan ticareti konularında haber yaparken, toplumsal cinsiyet eşitliğini gözetmek için dikkat edilmesi gereken ilkeler 12 madde halinde özetlenmiş.

Türkçede sözcükler İngilizce, Almanca, Arapça ya da Yunanca gibi dillerden farklı olarak, eril ve dişil olarak ayrılmaz. Ayrıca üçüncü tekil kişi zamiri (O) de kadın ve erkek için farklı kullanılmaz. Ama bu durum Türkçenin cinsiyetçilikten uzak olduğu anlamına gelmiyor. Kadir Has Üniversitesi Kadın Çalışmaları Merkezi Türkçe’deki cinsiyetçi kelime, ifade, deyim ve atasözlerinden derlenmiş örneklerle, bu […]

Toplumsal cinsiyet ayrımcılığı ile mücadele amaçlı kitapçık, kadın medya çalışanlarının güncel statüsünü, eşitsizlik düzeylerini ve alanlarını irdeleyerek, haber merkezlerinde, medya kuruluşlarının yönetici odalarında ve sendikalarda eşitliği anaakımlaştıracak adımlar için öneriler sıralıyor.

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFC) ile Dünya Hristiyan İletişim Derneği’nin (WACC) işbirliği ile hazırlanan ve iki ayrı kitaptan oluşan eğitim amaçlı bu çalışma, haber içeriklerindeki toplumsal cinsiyet eşitsizliğine ve medya sektöründeki öz-denetim mekanizmalalarının yokluğuna/yetersizliğine bir yanıt olarak hazırlanmış.  Birinci kitapta toplumsal cinsiyet, medya ve mesleki etik kuralları çerçevesinde kavramsal konular ele alınıyor. İkinci kitapta ise toplumsal […]

İnsan hakları alanında çalışan ABD New York merkezli sivil toplum kuruluşu Witness’ın hazırlamış olduğu bu rehber, literatürde bu alandaki en kapsamlı çalışmalardan biri sayılıyor. Videolu anlatımlarla da desteklenen rehberde, röportaj üretiminin her aşamasında dikkat edilmesi gereken hususlar, mülakat veren kişinin güvenliği açısından alınması gereken tedbirler ve vaka örnekleri ayrıntılı olarak izah ediliyor.

2013 yılına ait resmî istatistiklere göre Hindistan’da her 21 dakikada bir bir tecavüz vakası yaşanıyor. Yeni Delhi merkezli Medya Vakfı’nın internet sitesi the Hoot, cinsel şiddet haberleri ve hayatta kalanların medyada temsilî konusunda hukuki çerçeveyi soru-cevap şeklinde hazırlanmış bir metinle anlatıyor. Not: Hindistan’daki cinsel şiddet kültürü ve habercilik pratiklerine ilişkin aydınlatıcı bir yazıyı Bianet için […]

Almanya’nın 30 dilde yayın yapan uluslararası yayın kuruluşu Deutsche Welle’nin hazırladığı bu rehberde, cinsel şiddete, tacize, istismara ve tecavüze maruz bırakılanlara röportaj yaparken dikkat edilmesi gereken temel ilkeler sıralanmış. Metinde ayrıca, bu amaçla hazırlanmış daha ayrıntılı rehberlere erişim için internet linkleri de bulunuyor.

2001 yılında kurulan ve sadece kadınların katılımına açık olan Filmmor Kadın Kooperatifi’nin hazırladığı bu çalışmada, medya çalışanlarının kadın cinayetlerini haberleştirirken dikkat etmesi gereken ilkeler ve yazım önerileri sıralanmış.